Wegkruis, Kerkpad, Venray

Beschrijving

Reden van de stichting: Dit kruis is in 1938 geplaatst ter gelegenheid van het feit, dat toen de zusters Ursulinen 100 jaar in Venray woonden. Zij kwamen op 20 september 1838 vanuit Tildonk in België per huifkar hier aan.

Corpus: Het corpus vertoont enkele opvallende kenmerken. Zo is de linkervoet over de rechter gespijkerd in plaats van andersom. Daarbij neigt het hoofd naar links. Het lijkt een foto in spiegelbeeld, maar dat is het zeker niet. Meertens heeft het beeld ontworpen voor deze plek. Bij een gangbare afbeelding zou Christus naar het Schelpörtje kijken, nu is de blik naar het oude kerkhof en het dorp gewend, een bewuste keuze. Het beeld is vormgegeven in de sobere stijl van de jaren 1930. De anatomie en de details zijn sober en strak weergegeven. Christus draagt geen kroon. De lange haren vallen licht krullend achter de schouders en het baardje is schematisch vormgegeven. De armen reiken tot de bovenkant van het hoofd, de vingers zijn gestrekt. De spijkers zijn door de polsen gedreven. De lendendoek is hoog op de bovenbenen gewikkeld.

(Kunst)Historische gegevens: Het corpus is ontworpen en uitgevoerd in brons door de kunstenaar Albert Meertens (Toon den Brok, informatie uit de viering van het eeuwfeest, uit het archief van de zusters, nu in Grubbenvorst). Op 22 juli 1938 schreef Meertens aan pater Jacques Schreurs, dat hij de opdracht had gekregen, “het wegkruis voor Venray te maken, waarvoor u zo goed waart mij aan te bevelen”.

Originele corpus Materiaal: brons. Huidige plaats: museum ‘t Freulekeshuus Venray.

Kopiebeeld gemaakt in 2001 en 2004 kunststof

Kruis van hout met een luifel

Aanvullende gegevens: In oktober 1944 raakte een granaatscherf het beeld in de hartstreek. Dat is nog te zien. In de achterkant van het kruishout is het jaartal 1997 uitgesneden, het jaar van vernieuwing.

Verharding / Groenvoorziening: Voor het kruis is een bakstenen dorpel tussen twee gemetselde bakstenen pilaartjes van 50 cm. hoog. Boven de dorpel tussen de twee pilaartjes is een smeedijzeren hekje. De holle pilaartjes vormen bloembakken. Tussen de dorpel en de muur is een bloemperkje van 50 cm. breed.

 

 

 

 

 

 

 

Publicaties

1. ‘Venrays kruisbeeld hersteld’, in Dagblad de Limburger, 3 mei 1997.
2. “Kruisbeeld terug in Kerkpad’, in Peel en Maas, 7 mei 1997.
3. Onbekende bron, twee foto’s bij de inzegening op 18 september 1938, kopie.+ art.P en M 24 sept. 1938
4. ‘Plastic corpus als wapen tegen vandalisme’, in Dagblad de Limburger, 21 oktober 2003.
5. ‘Kerkpad’, ingezonden stuk in Peel en Maas, 6 november 2003.
6. ‘Wie kan arm terugbezorgen?’, in Peel en Maas, 15 juni 2000.
7. ‘Jerusalems eeuwfeest en de parochies Venray en Leunen’, in Jerusalem, januari 1939, 7-11.
8. ‘Kruis 50 jaar geleden opgericht’, in Peel en Maas, 25 augustus 1988.
9. ‘Koester uw monument’, aflevering uit een serie in Peel en Maas, 4 mei 2005.

Zie ontstaansgeschiedenis zusters ursulinenvan Tildonk Belgie.

Literatuur

1. Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 81-83.
2. Toon den Brok, ‘Het Jerusalem der Ursulinen (1838-1974)’, in Stichting Gedenkteken
3. Kloosters, Twaalf stenen in de stroom (Venray 1998) 73-75. Pieter Scheen, ‘Meertens, Albert’, in Nederlandse beeldende kunstenaars 1750-1950 deel 2 (Den Haag 1970) 29, afbeelding 771.
4. Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 61, 32.