Hagelkruis Voerleberg Veulen

Periode

1600
17e

Toegewijd aan

Monumentnummer

[ 025 ]

Adres

Tegenover hoek Veulenseweg-Voerleberg
Veulen

 

Type

Kruis

Beschrijving

Reden van de stichting: Voorspraak voor de bescherming van de gewassen

Beeld: Christus draagt een korte baard. Op het dicht bij het hoofd gehouden haar rust een doornenkroon met scherpe stekels. Het geheven hoofd neigt naar rechts, en de gestrekte armen met de gespreide vingers reiken tot ruim boven het hoofd. De grof vormgegeven lendendoek is op de linkerheup geknoopt. Hij is deels weggerot. De rechtervoet is over de linker gespijkerd. Handen en tenen zijn summier vormgegeven, deels weggesleten. Het corpus is een voorbeeld van volkskunst uit de 18e eeuw en is daardoor een zeldzaamheid.

(Kunst)Historische gegevens: Het oorspronkelijke houten corpus, dat nu in de parochiekerk wordt bewaard, zou volgens de overlevering rond 1600 gesneden zijn door een schaapsherder. Het is echter niet waarschijnlijk, dat een kruisbeeld het bijna 400 jaren in de buitenlucht kan uithouden. Een datering in de 18e eeuw ligt meer voor de hand. Ook volgens Leon van Liebergen, conservator van het Religieus Museum in Uden.

Originele corpus gemaakt door een schaapsherder in de 18e eeuw. Materiaal: eikenhout

Kopiebeeld gemaakt in 1982 door Piet Hermans en in 2003 in het atelier van de stichting

Kruis van hout met offerblok

In de top een bordje met:

INRI

Boven het offerblok een bordje met :

OFFER VOOR DE

GELOOVIGE ZIELEN

Aanvullende gegevens: Het oude houten corpus uit de 18e eeuw hing aan een houten kruis in de onmiddellijke nabijheid van de school en is daar geweest tot in de zestiger jaren. In 1964 werd het corpus beschadigd. In 1982 is het verplaatst naar de hoek Veulenseweg/Voerleberg (voorheen De Vlies) Op Hemelvaartsdag, 20 mei 1982, was de inzegening van het vernieuwde kruis aan De Vlies. Het origineel verkeert in matige staat. Het beeld is niet sterk van verhoudingen, heeft een weinig ontwikkelde houtsnijkwaliteit en straalt een zekere primitiviteit uit. Er is geen karakteristieke stijlinvloed vast te stellen. Een schaapsherder als amateur-houtsnijder zou best kunnen kloppen. In 2007 werd achter het kruis een woning gebouwd. Daarvoor is het kruis een jaar later moeten wijken naar de hoek van een perceel van oud-verzorger Aerts.

Verharding / Groenvoorziening Het kruis staat op een muurtje in U-vorm, de zijvleugels van het muurtje lopen iets naar buiten en zijn opgemetseld tot bloembakken. In de bloembakken staan sedems. Achter het muurtje is een beukenhaag geplant. Bij het kruis staat een rustbank.

 

Publicaties

  1. Nieuw wegkruis in Veulen’, in Peel en Maas, 5 februari 1982.
  2. ‘Werkgroep Kruisen en Kapellen timmert volop aan de weg’, in Peel en Maas, 30 april 1982.
  3. ‘Nieuw kruis’, in Peel en Maas, 19 mei 1982. Kerkberichten Veulen in Peel en Maas, 14 mei 1982. Keerzijde:’Nieuw wegkruis te Veulen’, in Peel en Maas, 28 mei 1982.
  4. Jan Jenniskens e.a., ‘Kruis op de hoek van Veulenseweg- De Vlies’, in Terug in de tijd…, een greep uit de geschiedenis van Leunen en Veulen (Zaltbommel 1993) 63.
  5. ‘Koester uw monument’, aflevering uit de serie in Peel en Maas, 9 maart 2006.

Literatuur

  1. Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 45-47.
  2. J.H.A. Mialaret, Monumenten van geschiedenis en kunst in Noord-Limburg (Den Haag 1937) 202.
  3. Jan Jenniskens e.a., ‘Kruis op de hoek van Veulenseweg- De Vlies’, in Terug in de tijd…, een greep uit de geschiedenis van Leunen en Veulen (Zaltbommel 1993) 63.
  4. Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 23, 30.