Wegkruis Plein, Paterskerk , Venray-Centrum

Beschrijving

Reden van de stichting: Uit devotie, bij de bouw van het Franciscanenklooster in 1661

Corpus: In afwijking met wat te doen gebruikelijk is, is bij dit beeld de linkervoet over de rechter op het hout gespijkerd. Dat geeft het toch al zeer expressief weergegeven beeld van de lijdende Christus een bijzondere dynamiek. Het beeld heeft de halfgestrekte armen met de gespreide handen hoog boven het hoofd. Christus heeft een dramatische trek van de naderende kruisdood op het gelaat. De fors uitgevoerde kroon benadrukt dat nog eens. De haardracht is traditioneel: een gespleten puntbaardje en halflang, op de beide schouders afhangend haar. Opvallend in vergelijking met het doorsnee corpus is de anatomie van het beeld: de ribben zijn erg zichtbaar en de ledematen zijn deels gespierd, anderzijds knokig. Deze vormgeving versterkt het dramatische effect zeer. De lendendoek is halflang, matig geplooid en zwierig geknoopt op de linkerheup. Het beeld past door zijn vormgeving in de serie beelden, zoals die door Atelier St.-Joris in de jaren 1930 en later op de markt zijn gebracht.

(Kunst)Historische gegevens: In 1935 hing bij de Paterskerk nog hetzelfde corpus als in 1912, het had de brand in 1925 overleefd. Waarschijnlijk hebben de paters het corpus voor de evacuatie weggehaald. Daarna kwam er een volgend beeld. Bij de herbouw in 1926 werd het kruis herplaatst tegen de ommuring aan de Oude Oostrumseweg. Bij de reconstructie van de Oude Oostrumseweg in 1945 werd het op zijn huidige plek tegen de muur op het voorplein geplaatst.

Huidige corpus (oorspronkelijke) gemaakt door Kunstatelier St.-Joris te Beesel ± 1940. Materiaal: geglazuurde chamotte klei. Huidige plaats: Bisschoppelijke kantoren te Roermond.

Kopiebeeld gemaakt in 1986 in het atelier van de stichting in kunststof

Kruis van hout

Aanvullende gegevens: In Wanssum, bij het voormalige raadhuis, hangt hetzelfde corpus. In 2002 was dit corpus onherstelbaar beschadigd en heeft de stichting hiervoor een kopie gemaakt omdat zij over een mal beschikt. In de kelder van de Paterskerk is een zinken, beschilderd kruis, dat sterk lijkt op hetgeen op oude foto’s te zien is. De stichting beschikt sinds 2002 over een mal en een afgietsel van dat beeld. Op de zolders van Beukenrode is een ander zinken corpus, dat in de tuin van het toenmalige kloostercomplex gestaan zou hebben. Na de Tweede Wereldoorlog kwam op de plek tegen de kloostermuur de laatste voorganger van het huidige beeld. Pater Angelicus van der Stok of Piet van Dongen hebben dat gemaakt. Het is met de sluiting van het klooster meegegaan naar Weert.

Verharding / Groenvoorziening: Het kruishout hangt tegen een afscheidingsmuur van het voorplein van de Paterskerk. Er is een beschermend eenvoudig hekwerk gemonteerd, dat het kruis en drie grote bloembakken onder de spitsbogen beschut tegen gestalde fietsen en manoeuvrerende auto’s op het parkeerterrein

Publicaties

1. H. P.H. Camps, Venray in oude ansichten (Zaltbommel 1971) 51.
2. Dick van den Munckhof, zonder titel, aflevering uit de serie in Peel en Maas, 29 april 1981. Keerzijde: ‘Venray in 76 oude ansichten’, in Peel en Maas, 26 februari 1971.
3. ‘Nieuw beeld bij de Paterskerk’, in Peel en Maas, 5 juni 1986.
4. Zonder titel, onder andere de inzegening, in Peel en Maas, 12 juni 1986.
5. Oude foto, aflevering uit een serie van Jan van de Putten in Peel en Maas, 1 oktober 1992.
6. ‘Zilveren priesterfeest Pastoor Barnhoorn’, in Grens en Maas, 21 april 1981.
7. ‘Een bedrijf in geloof’, in Dagblad de Limburger, 1 oktober 2005.
8. ‘Koester uw monument”, aflevering door Venray Monumentaal, uit de serie in Peel en Maas, 9 juli 2009.

Literatuur

1. Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 66-67.
2. Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 23, 33.