Kruis, Henri Dunantstraat- Servatiusweg, Brukske Venray

Periode

1753
18e

Toegewijd aan

Monumentnummer

[ 053 ]

Adres

St.-Servatiusweg 6 - Henri Dunantstraat
Venray

 

Type

Kruis

Beschrijving

Reden van de stichting: Mogelijk in verband met de wegkapel St.-Anna enkele meters van het kruis. Volgens “Volksdevotie, een herinnering enz.”, zou dit kruis opgericht zijn omdat op 21 mei 1753 Ruth Benders hier mishandeld en vermoord werd.

Corpus: Christus is vrij sober weergegeven. De rechtervoet steekt ruim over de linker, waarbij beide knieën wat naar voren komen. Bijgevolg is de romp nagenoeg recht gebleven. De lendendoek is wat schematisch vormgegeven. Hij is kort, afhangend naar de linkerdij. Bij de romp valt de insnoering van het middel op. Armen zijn half gestrekt en reiken niet boven het hoofd. Van beide handen zijn de duim, wijsvinger en middelvinger gestrekt. Het hoofd neigt licht naar rechts. Christus draagt een doornenkroon en een kort baardje. Opvallend is het hoofdhaar, waarvan een sierlijk gebogen streng aan de linkerslaap los komt van het beeld en met een krul op de schouder rust. Piet van Dongen heeft bij dit beeld niet een oude kunststroming gevolgd. Hij maakte meer corpora in deze voor hem kenmerkende stijl. Zie de collectie van ‘t Freulekeshuus. Het geheel ademt de sfeer van de jaren 1950 en is daardoor uniek in het Venrayse landschap.

(Kunst)Historische gegevens: In 1944 werden het 18e eeuwse kruis en corpus door oorlogsgeweld vernield. Korte tijd later werd een nieuw kruis geplaatst en rond 1950 maakte beeldhouwer Piet van Dongen een nieuw houten corpus. In 1997 is door de stichting een replica van het originele houten beeld van Piet van Dongen.gemaakt en op het kruishout gehangen. Het oudste corpus was een barok model van eikenhout, ± 1 meter lang, met bijna verticale armen, daterend uit ± 1700.Het geheel was wit geverfd.

Originele corpus gemaakt door Piet van Dongen in 1950. Materiaal: hout. Huidige plaats: museum ‘t Freulekeshuus
Kopiebeeld gemaakt in 1997 in kunststof

Kruis van hout met luifel

Tekstbord
GEDENK O MENSCH WAT GIJ HIER ZIET
T IS CHRISTUS BEELD MAAR CHRISTUS NIET
DAAROM AANBIDT NOCH HOUT NOCH STEEN
MAAR UWEN GOD EN HEER ALLEEN

HIER BIDT MEN VOOR DE GELOVIGE ZIELEN

Aanvullende gegevens: Het kruishout werd in 1982 vernieuwd. Oorspronkelijk lag de plaats van het kruis aan de kruising van de Servatiusweg en de Oude Oostrumseweg. Deze laatste leidde toen over het erf van de boerderij en scheidde kruis en kapel van de boerderij. De weg was vele eeuwen oud. In de jaren 1970 is de Oude Oostrumseweg in dat gedeelte van Venray opgeheven. In 2002 werd de nabijgelegen St.-Annakapel 30 meter in westelijke richting verplaatst. Het oorspronkelijke maaiveld lag toen bijna een meter lager dan nu.

Verharding / Groenvoorziening: Het kruis staat onder een grote lindeboom. Rondom het kruis is een verhoogd perk. Hierin worden ieder jaar door de familie Claessens nieuwe begonia’s en eenjarige bloeiers geplant.

 

Publicaties

  1. Thei Min, ‘’t Kruus op ’t Bruuske’, in Rond d’n machtige tore (Venray 1977) 45.
  2. Omslag van een gedachtenisprentje, drukkerij Messemaeckers, ca. 1985, en: Dick van den Munckhof, zonder titel, aflevering uit de serie in Peel en Maas, 3 april 1981. Keerzijde: zie B1, en de foto bij A3.
  3. Sjef Verlinden, Volksdevotie, een herinnering? (Venray 1989) 16.
  4. ‘Nieuw corpus voor kruis in Brukske’, in Dagblad de Limburger, 14 oktober 1997.
  5. ‘Koester uw monument’, aflevering uit een serie door Venray Monumentaal in Peel en Maas, 2 februari 2006.

 

Literatuur

  1. Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 72-74..
  2. J.H.A. Mialaret, Monumenten van geschiedenis en kunst in Noord-Limburg (Den Haag 1937) 202.
  3. Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 23.
{"autoplay":"true","autoplay_speed":"3000","speed":"300","arrows":"true","dots":"true","rtl":"false"}